Posts

قیمت دلار مطلوب دولت چند است؟

تحریم های جدید در راه اقتصاد کشور است و با توجه به وابستگی زیاد کشور به درآمدهای نفتی لازم است تا اثرات احتمالی این تحریم ها بر روی نرخ دلار در نظر گرفته شود. در این یادداشت 7 سناریو در نظر گرفته شده است و اثرات احتمالی هریک نیز توضیح داده شده است.

  • سناریو 1:
  • کاهش حجم فروش نفت: حداکثر 30% (حد نوسان 10% تا 30%)
  • کشورهای تحریم کننده نفت: ژاپن، کره، امارات، تایوان، مالزی
  • اگر عربستان و روسیه بتوانند نفت خود را جایگزین ایران کنند: قیمت نفت در محدوده 70 تا 80 دلار
  • کف قیمت دلار: 7000 تومان
  • سناریو 2:
  • کاهش حجم فروش نفت: حداکثر 30% (حد نوسان 10% تا 30%)
  • کشورهای تحریم کننده نفت: ژاپن، کره، امارات، تایوان، مالزی
  • اگر عربستان و روسیه نتوانند نفت خود را جایگزین ایران کنند: قیمت نفت در محدوده 85 تا 100 دلار
  • کف قیمت دلار: 7000 تومان
  • سناریو 3:
  • کاهش حجم فروش نفت: حداکثر 45% (حد نوسان 30% تا 45%)
  • کشورهای تحریم کننده نفت: ژاپن، کره، امارات، تایوان، مالزی، یونان، فرانسه، ایتالیا
  • ریسک امنیت انرژی: متوسط
  • کمبود نفت ایران جبران شود اما در خاور میانه بحرانی ایجاد نشود: قیمت نفت بین 85 تا 90 دلار
  • کف قیمت دلار: 7000 تومان
  • سناریو 4:
  • کاهش حجم فروش نفت: حداکثر 45% (حد نوسان 30% تا 45%)
  • کشورهای تحریم کننده نفت: ژاپن، کره، امارات، تایوان، مالزی، یونان، فرانسه، ایتالیا
  • ریسک امنیت انرژی: متوسط
  • کمبود نفت ایران جبران شود و در خاور میانه بحران جدی ایجاد شود: قیمت نفت بین 100 تا 120 دلار
  • کف قیمت دلار: 7000 تومان
  • سناریو 5:
  • کاهش حجم فروش نفت: حداکثر 65% (حد نوسان 50% تا 65%)
  • کشورهای تحریم کننده نفت: ژاپن، کره، امارات، تایوان، مالزی، یونان، فرانسه، ایتالیا، هند
  • ریسک امنیت انرژی: بالا
  • منطقه خاورمیانه بحرانی اما جنگ رخ ندهد: قیمت نفت بین 100 تا 120 دلار
  • کف قیمت دلار: 10000 تومان
  • سناریو 6:
  • کاهش حجم فروش نفت: حداکثر 65% (حد نوسان 50% تا 65%)
  • کشورهای تحریم کننده نفت: ژاپن، کره، امارات، تایوان، مالزی، یونان، فرانسه، ایتالیا، هند
  • ریسک امنیت انرژی: بالا
  • منطقه خاورمیانه بحرانی و جنگ رخ دهد: قیمت نفت بین 120 تا 140 دلار
  • کف قیمت دلار: 8500 تومان
  • سناریو 7: (احتمال بسیار کم)
  • کاهش حجم فروش نفت: حداکثر 90% (حد نوسان 80% تا 90%)
  • کشورهای تحریم کننده نفت: ژاپن، کره، امارات، تایوان، مالزی، یونان، فرانسه، ایتالیا، هند، چین
  • ریسک امنیت انرژی: خیلی بالا
  • منطقه خاورمیانه بحرانی و جنگ رخ دهد، آشوب در اروپا و چین: قیمت نفت بین 120 تا 140 دلار
  • کف قیمت دلار: 20000 تومان

با توجه به بررسی های بعمل آمده به نظر می رسد دولت پیش بینی لازم در خصوص تحریم های جدید را در هنگام تصویب بودجه داشته و به همین علت بودجه با دلار 3500 تومانی تصویب شده است. لذا برای جبران بخشی از تورم ریالی ایجاد شده در کشور می توان از افزایش درامدهای ارزی کشور استفاده نمود. در صورتی که دولت بخواهد با استفاده از تفاوت نرخ دلار و ریال بخشی از فشار اقتصادی که به اقشار کم در آمد ایجاد شده است را از طریق باز توزیع ثروت، نظیر یارانه های مختلف جبران نماید می تواند برای سوبسید کالاهای اساسی از افزایش قیمت دلار در سایر حوزه ها استفاده کند، به زبان ساده، در اغلب سناریو های تحریم فروش نقت، دولت براحتی می تواند حتی در شرایط تحریم 65% صادرات نفت، با دلار 7000 تومانی امور کشور را مدیریت کند، اما جهت پوشش دهی به نیازهای اقشار کم درآمد می بایست با اعمال ضریب تعدیلی، دلار را بالاتر از قیمت واقعی عرضه کند. در حال حاضر بودجه تخصیص داده شده برای یارانه در حدود 30 هزار میلیارد تومان است که جهت آرام سازی مردم و کاهش فشار اقتصادی بر روی اقشار آسیب پذیر، می تواند به عنوان یک راهبرد از افزایش 3 برابری یارانه ها به 90 هزار میلیارد تومان استفاده کرده و این امر مستلزم افزایش بودجه ریالی کشور از 429 هزار میلیارد تومان به 519 هزار میلیارد تومان است. تخصیص ارز به کالاهای اساسی با قیمت 4200 تومان می تواند باعث افزایش دستوری قیمت دلار در بازار ثانویه شود تا از مابه التفاوت قیمت واقعی و قیمت دستوری جهت پوشش نیازهای دولت، کمک گرفته شود. با توجه به اینکه این عدد را نمی توان به صورت دقیق تعیین کرد، توان تصور کرد در شرایطی که نفت ایران طبق سناریوهای درنظر گرفته شده در این پژوهش حداکثر تا نصف کاهش یابد، دلار 7000 تومانی به عنوان کف قابل قبول در نظر گرفته شود و در حالت های بحرانی تر ممنوعیت فروش نفت، طبق سناریوها، عدد 10000 تومان را در نظر گرفت. بفرض پوشش دهی نیازهای دلاری دولت و اعمال ضریب تعدیلی 25 تا 50 درصد، به رقمی در حدود 8750 تا 10500 تومان می رسیم. به طبع این تحلیل با در نظر گرفتن ثابت سایر عوامل سیاسی دخیل بدست آمده است و به عنوان یک کف قابل قبول می تواند در تحلیل های اقتصادی در نظر گرفته شود. بدیهی است که ایجاد هرگونه آشوب در فضای سیاسی می تواند باعث حرکت قیمت دلار از محدوده 8750 تا 10500 تومان به سمت بالاتر گردد. و اما در حالت های بحرانی تر همانطور که بیان شد، دلار 10000 تومانی به عنوان بهینه دولت در نظر گرفته می شود که به اعمال ضریب تعدیل بین 12500 تا 15000 تومان می تواند در نظر گرفته شود که با ایجاد هر گونه تنش سیاسی به حرکت شارپی خود ادامه می دهد.

 

  • تحلیل حساسیت سناریو 1:
  ظرفیت فروش نفت
قیمت نفت (دلار) قیمت دلار (تومان) 90% 80% 70%
70 7000 579 548 517
7500 599 566 532
8000 619 583 548
8500 639 601 563
9000 659 619 579
10000 698 654 610
11000 738 690 641
12000 778 725 672
75 7000 599 566 532
7500 620 585 549
8000 642 604 566
8500 663 623 582
9000 684 642 599
10000 727 679 632
11000 770 717 665
12000 812 755 698
80 7000 619 583 548
7500 642 604 566
8000 664 624 583
8500 687 644 601
9000 710 664 619
10000 755 705 654
11000 801 745 690
12000 846 786 725

 

  • تحلیل حساسیت سناریو 2:
  ظرفیت فروش نفت
قیمت نفت (دلار) قیمت دلار (تومان) 90% 80% 70%
85 7000 639 601 563
7500 663 623 582
8000 687 644 601
8500 711 666 620
9000 735 687 639
10000 784 730 676
11000 832 773 714
12000 881 816 752
90 7000 659 619 579
7500 684 642 599
8000 710 664 619
8500 735 687 639
9000 761 710 659
10000 812 755 698
11000 863 801 738
12000 915 846 778
95 7000 679 636 594
7500 706 660 615
8000 733 685 636
8500 760 709 657
9000 787 733 679
10000 841 781 721
11000 895 829 763
12000 949 877 805
100 7000 698 654 610
7500 727 679 632
8000 755 705 654
8500 784 730 676
9000 812 755 698
10000 869 806 743
11000 926 857 787
12000 983 907 831

 

  • تحلیل حساسیت سناریو 3:
  ظرفیت فروش نفت
قیمت نفت (دلار) قیمت دلار (تومان) 70% 55%
85 7000 563 507
7500 582 522
8000 601 537
8500 620 551
9000 639 566
10000 676 596
11000 714 625
12000 752 655
90 7000 579 519
7500 599 535
8000 619 550
8500 639 566
9000 659 582
10000 698 613
11000 738 644
12000 778 676

 

  • تحلیل حساسیت سناریو 4:
  ظرفیت فروش نفت
قیمت نفت (دلار) قیمت دلار (تومان) 70% 55%
100 7000 610 543
7500 632 561
8000 654 578
8500 676 596
9000 698 613
10000 743 648
11000 787 683
12000 831 717
105 7000 625 556
7500 649 574
8000 672 592
8500 695 610
9000 718 629
10000 765 665
11000 811 702
12000 858 738
110 7000 641 568
7500 665 587
8000 690 606
8500 714 625
9000 738 644
10000 787 683
11000 836 721
12000 884 759
115 7000 656 580
7500 682 600
8000 707 620
8500 733 640
9000 758 660
10000 809 700
11000 860 740
12000 911 780
120 7000 672 592
7500 698 613
8000 725 634
8500 752 655
9000 778 676
10000 831 717
11000 884 759
12000 937 801

 

  • تحلیل حساسیت سناریو 5:
  ظرفیت فروش نفت
قیمت نفت (دلار) قیمت دلار (تومان) 50% 35%
100 7000 521 455
7500 537 466
8000 553 477
8500 569 488
9000 585 499
10000 616 521
11000 648 543
12000 679 566
105 7000 532 463
7500 549 474
8000 566 486
8500 582 498
9000 599 509
10000 632 532
11000 665 556
12000 698 579
110 7000 543 470
7500 561 483
8000 578 495
8500 596 507
9000 613 519
10000 648 543
11000 683 568
12000 717 592
115 7000 555 478
7500 573 491
8000 591 504
8500 609 516
9000 627 529
10000 664 555
11000 700 580
12000 736 605
120 7000 566 486
7500 585 499
8000 604 512
8500 623 526
9000 642 539
10000 679 566
11000 717 592
12000 755 619

 

  • تحلیل حساسیت سناریو 6:
  ظرفیت فروش نفت
قیمت نفت (دلار) قیمت دلار (تومان) 50% 35%
120 7000 566 486
7500 585 499
8000 604 512
8500 623 526
9000 642 539
10000 679 566
11000 717 592
12000 755 619
125 7000 577 494
7500 596 508
8000 616 521
8500 636 535
9000 656 549
10000 695 577
11000 735 604
12000 774 632
130 7000 588 501
7500 608 516
8000 629 530
8500 649 545
9000 670 559
10000 711 588
11000 752 617
12000 793 645
135 7000 599 509
7500 620 524
8000 642 539
8500 663 554
9000 684 569
10000 727 599
11000 770 629
12000 812 659
140 7000 610 517
7500 632 532
8000 654 548
8500 676 563
9000 698 579
10000 743 610
11000 787 641
12000 831 672

 

  • تحلیل حساسیت سناریو 7:
  ظرفیت فروش نفت
قیمت نفت (دلار) قیمت دلار (تومان) 20% 10%
120 7000 406 353
8000 421 361
9000 437 368
10000 452 376
11000 467 383
12000 482 391
15000 528 414
20000 604 452
125 7000 411 355
8000 426 363
9000 442 371
10000 458 379
11000 474 387
12000 490 395
15000 537 419
20000 616 458
130 7000 415 358
8000 432 366
9000 448 374
10000 464 382
11000 481 390
12000 497 399
15000 547 423
20000 629 464
135 7000 420 360
8000 437 368
9000 454 377
10000 471 385
11000 488 394
12000 505 402
15000 556 428
20000 642 471
140 7000 424 362
8000 442 371
9000 459 380
10000 477 389
11000 495 397
12000 512 406
15000 566 433
20000 654 477

 نویسنده: پویا نخجیرکان